Κοχλίας Αρχιμήδους

Ο μηχανισμός αυτός, με τον οποίο μπορούμε να μεταφέρουμε νερό από μια χαμηλή στάθμη σε μια υψηλότερη, αναφέρεται ότι χρησιμοποιήθηκε για την άντληση νερών από τα ύφαλα του μεγαλόπρεπου πλοίου του βασιλιά των Συρακουσών Ιέρωνα Β΄ και αποδίδεται στον Αρχιμήδη, ο οποίος εργαζόταν στην υπηρεσία του βασιλιά. Στις πηγές αναφέρεται ότι ο Αρχιμήδης εφηύρε τον μηχανισμό κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Αίγυπτο, προσπαθώντας να βρει έναν εύκολο τρόπο για την άντληση του νερού, ώστε να διευκολύνει τους αγρότες στην εργασία τους. Η εφεύρεση του μηχανισμού τοποθετείται χρονικά στα μέσα του 3ου αι. π.Χ., όταν στην Αίγυπτο βασίλευε ο Πτολεμαίος ο Β΄, ο οποίος είχε δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα προβλήματα των γεωργών και τα αρδευτικά συστήματα. Αποτελείται από μία ξύλινη κυλινδρική δοκό η οποία καταλήγει, σε μια χειρολαβή. Κατά μήκος της δοκού διατάσσονται, ξύλινα κομμάτια ώστε να σχηματίζουν σπειροειδή έλικα (κοχλίας). Με την περιστροφή της χειρολαβής το νερό που βρίσκεται στην είσοδο του κοχλία εισέρχεται στην κινούμενη έλικα και ανυψώνεται. Το νερό έτσι μπορεί να μεταφερθεί για την άρδευση της καλλιεργήσιμης έκτασης ή να αποθηκευτεί για οποιαδήποτε άλλη χρήση. Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο το μήκος του κοχλία ήταν 3,35 μ. και η διάμετρος του κυλίνδρου 1,78 μ. Έχουν διασωθεί ξύλινοι κοχλίες της ρωμαϊκής εποχής (Πορτογαλία, 1ος μ.Χ. αι.). Ο κοχλίας του Αρχιμήδη χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα στην Αίγυπτο, την Ινδία και αλλού.