Οριζόντιο Ηλιακό Ρολόι

Ο Γνώμων (τεράστια κατασκευή με δείκτη κατακόρυφη ράβδο, ή οβελίσκο κ.λ.π.) χρησιμοποιήθηκε από τον 20ο αι. π.Χ. στην Κίνα, στην Αίγυπτο και σε άλλες χώρες.
Χρησιμοποιήθηκε για τη μέτρηση του χρόνου με ανισόχρονες ώρες στην αρχαιότητα, δηλαδή σαν Ηλιακό Ρολόι. Η θέση της σκιάς καθόριζε την ώρα. Η περιοχή μπροστά από τον δείκτη -προς τον Βορρά- χωριζόταν σε 12 ίσα μέρη που αντιστοιχούσαν στις ώρες. Οι ώρες δεν είχαν την ίδια διάρκεια. 
Με το ίδιο όργανο προσδιόριζαν την Μεσημβρινή Γραμμή, τις Μεσημβρίες, τις Ισημερίες και άλλα γεωγραφικά και αστρονομικά στοιχεία.
Στο ομοίωμα Γνώμονος-Ηλιακού Ρολογιού του εκθετηρίου έχουν χαραχθεί οι τροχιές της σκιάς της αιχμής του δείκτου κατά τις Τροπές και τις Ισημερίες και βεβαίως για ημερήσιες ώρες, με ώρα S (=6) την Μεσημβρία. Για σύγκριση με τις ισόχρονες ώρες του Αληθούς Ηλιακού Χρόνου, εχαράχθησαν και τέτοιες ισόχρονες ώρες με αραιές διακεκομμένες γραμμές, στις οποίες αντιστοιχίσαμε για διάκριση την ώρα 12 στη μεσημβρία.