Υδραργυρικό Βαρόμετρο

Υδραργυρικό βαρόμετρο για τη μέτρηση της ατμοσφαιρικής πίεσης.
Τα υδραργυρικά βαρόμετρα στηρίζονται στο πείραμα του Torricelli: Σε μια λεκάνη υδραργύρου, αναποδογυρίζεται ένας σωλήνας μήκους 1 μέτρου γεμάτος με υδράργυρο ώστε να μην εισέλθει αέρας στο εσωτερικό του. Ο υδράργυρος υποχωρούσε στον σωλήνα μέχρι τα 76 εκατοστά από την ελεύθερη επιφάνεια του υδραργύρου της λεκάνης. Πάνω από τα 76 εκατοστά ο γυάλινος σωλήνας ήταν κενός. Ήταν η πρώτη φορά που επιτεύχθηκε δημιουργία κενού. Ακόμη και αν ο σωλήνας δεν ήταν κάθετος στην λεκάνη, ο υδράργυρος ανέβαινε στον σωλήνα ώστε η κάθετη απόσταση του από την ελεύθερη επιφάνεια της λεκάνης να είναι 76 εκατοστά. Η ερμηνεία είναι ότι η ατμοσφαιρική πίεση -στην ελεύθερη επιφάνεια του υδραργύρου της λεκάνης είναι ίση με την πίεση του βάρους των 76 εκατοστών του υδραργύρου -στον γυάλινο σωλήνα. Αν η πίεση της ατμόσφαιρας γίνει μεγαλύτερη, περισσότερος υδράργυρος θα περάσει στον γυάλινο σωλήνα, οπότε θα ανέβει το ύψος της στήλης. Το αντίθετο θα συμβεί αν ελαττωθεί η ατμοσφαιρική πίεση.
Τα υδραργυρικά βαρόμετρα αποτελούνται από ένα γυάλινο σωλήνα Torricelli που περιέχει υδράργυρο και καταλήγει σε ένα μικρό δοχείο με ανοικτή επιφάνεια. Ο γυάλινος σωλήνας τοποθετείται σε μεταλλική θήκη. Κοντά στο δοχείο με την ανοικτή επιφάνεια υπάρχει άνοιγμα ώστε να εισέρχεται αέρας και η πίεση στην ελεύθερη επιφάνεια του υδραργύρου να ισούται με την ατμοσφαιρική. Για την ακριβή μέτρηση του ύψους, στην ελεύθερη επιφάνεια βρίσκεται δείκτης που ανιχνεύει την ύπαρξη υδραργύρου. Στα βαρόμετρα μεταβλητής λεκάνης, ο πυθμένας της είναι από δέρμα και καταλήγει σε ειδικό κοχλία. Με τον κοχλία μεταβάλλεται ο όγκος της λεκάνης ώστε ο δείκτης να είναι σε επαφή με την ελεύθερη επιφάνεια του υδραργύρου. Στο πάνω άκρο του βαρόμετρου υπάρχει κλίμακα ή και βερνιέρος για την καταγραφή του ακριβούς ύψους της στήλης υδραργύρου. Επίσης υπάρχει θερμόμετρο, κανονικά ανάμεσα στη γυάλινη στήλη και στο μεταλλικό περίβλημα, καθώς λόγω θερμικής διαστολής θα επηρεαστεί η ένδειξη. Οι ενδείξεις ανάγονται στη θερμοκρασία αναφοράς που είναι 0⁰ C σύμφωνα με πίνακα που συνοδεύει το βαρόμετρο. Επίσης με αντίστοιχο πίνακα γίνεται και η διόρθωση εξαιτίας του υψόμετρου του τόπου. Επιπλέον πρέπει να γίνεται διόρθωση λόγω της τιμής της επιτάχυνσης της βαρύτητας που εξαρτάται από το γεωγραφικό πλάτος.